Dilema Peralihan Bahasa

Pena 2018 | Dilema Peralihan Bahasa

Tarikh : 18 Ogos 2018 (Sabtu)

Lokasi : MFD, Bandar Puchong Jaya

Seandainya kanak-kanak Pekak menerima pendidikan awal pada usia lima hingga tujuh tahun, sudah pasti mereka boleh menguasai asas Bahasa Isyarat Malaysia (BIM) sebagai bahasa pertama (bahasa ibunda) serta menjadi lebih mudah didedahkan kepada huruf-huruf dan perkataan dalam bahasa tulisan sebagai bahasa kedua.

Juga diandaikan bahawa ibu bapa mereka telah mendapat kesedaran awal dan merujuk kepada kamus, kelas pembelajaran BIM dan bahan sokongan multimedia terlebih dahulu sebelum memberikan didikan awal dan memastikan kanak-kanak Pekak memperoleh bahasa pertama.

Apabila memasuki alam persekolahan formal, kanak-kanak Pekak diperkenalkan kepada persekitaran pendidikan khas yang menggunakan bahasa rasmi (Bahasa Melayu) sebagai bahasa pengantar dalam pembelajaran dan pemudahcaraan.

Walau bagaimanapun mereka menghadapi kesulitan untuk memahami dan mengerti percakapan guru-guru dalam bahasa kod tangan yang menyerupai struktur bahasa lisan seperti Kod Tangan Bahasa Melayu (KTBM).

Mereka juga diperkenalkan kepada pelbagai kod tangan yang lebih jauh berbeza dengan BIM dan dicipta oleh pendidik bukan Pekak tanpa pengiktirafan Pekak.

Sebagai akibatnya, kanak-kanak Pekak menghadapi dilema dan kecelaruan dalam mengikuti pelajaran yang disampaikan melalui penggunaan kod-kod tangan oleh guru-guru seandainya mereka telah membiasakan diri dengan isyarat-isyarat tangan dari dunia Pekak yang sebenar.

Kecelaruan tersebut boleh dimaksudkan sebagai peralihan bahasa secara tidak sistematik, iaitu konflik komunikasi antara kanak-kanak Pekak (fasih BIM) dengan golongan pendidik khas (mahir atau separa mahir KTBM) sepanjang tempoh pendidikan.

Mereka bermula dengan bahasa ibunda (bahasa isyarat di rumah) dan terpaksa memasuki dunia bahasa kod tangan (sebagai bahasa pengantar di sekolah).

Setelah menamatkan persekolahan, mereka beralih semula kepada bahasa isyarat sebenar namun menghadapi kecelaruan identiti diri sebagai warga Pekak akibat kesan pendedahan yang agak lama kepada penggunaan kod tangan yang bertentangan dengan BIM.

Pada kesimpulannya, mereka tidak diberikan hak asasi untuk memperoleh akses kepada pendidikan dalam bahasa isyarat Pekak yang telah diiktiraf sebagai satu bahasa sebenar (true language) di peringkat antarabangsa.

Pandangan tersebut dihuraikan oleh penulis dalam Mesyuarat Guru-guru Pekak Malaysia yang diadakan oleh sekumpulan Guru Pekak di bawah pimpinan Cikgu Lee Tur Chung baru-baru ini.

Penulis hadir bersama dengan wakil Persatuan Bahasa Isyarat Malaysia dan Pengajian Pekak (MyBIM), iaitu Anthony Chong (Setiausaha) dan Ho Koon Wei (AJK) atas jemputan untuk menyediakan khidmat konsultan dan perundingan bahasa isyarat.

Anthony Chong memiliki pengalaman luas dalam bidang kajian Budaya Pekak. Ho Koon Wei mengkhusus dalam bidang linguistik bahasa isyarat. Bidang pengkhususan penulis ialah kajian perbandingan KTBM dan BIM.

Ahli MKBOKU (Majlis Kebangsaan bagi OKU) Mohd Yazid Bain turut menghadiri mesyuarat tersebut bersama dengan Mohamad Sazali Shaari dan Aqlam Jafri bagi wakil pihak MFD (Persekutuan Orang Pekak Malaysia).

Mereka telah memberikan pelbagai input sebelum diambil kira oleh kumpulan guru Pekak untuk menambah baik kandungan memorandum pendidikan khas yang bakal diserahkan kepada Kerajaan.

Kumpulan mereka kini menerajui perjuangan bangsa Pekak untuk memastikan pendidikan diberikan kepada kanak-kanak Pekak melalui bahasa isyarat sebenar sebagai alatan komunikasi dan interaksi.

Ditegaskan bahawa BIM ialah bahasa isyarat rasmi menurut Akta OKU 2008 dan seharusnya diterima pakai dalam semua urusan rasmi dalam Kerajaan termasuk pendidikan khas untuk kanak-kanak Pekak.

*** *** ***

Dilaporkan oleh Amir Hamdi

Prime Lecture Program - Bilingualism with May Lin Eu

Pena 2018 | Kaedah Cikgu May-Lin Memukau

Tarikh : 10 Ogos 2018 (Jumaat)

Tempat : MFD, Bandar Puchong Jaya, Selangor

“Saya merupakan bekas penutur kiu (cued speech) dan pengguna Signed English (SEE) pada masa dahulu ketika menuntut ilmu di Amerika Syarikat. Kini saya beralih kepada Bahasa Isyarat Amerika (ASL). ASL ialah bahasa sebenar (true language).”

“Anak lelaki saya bukan seorang warga Pekak tetapi lebih selesa menggunakan ASL.”

“Sekolah saya menggunakan ASL sebagai bahasa pengantar. Kebanyakan murid Pekak di sekolah saya berjaya menguasai bahasa Inggeris dan boleh menulis dengan baik di bawah kaedah pengajaran dalam ASL.”

“ASL dan bahasa Inggeris adalah bahasa yang berasingan dan mempunyai dunia yang berbeza. Inilah konsep kedwibahasaan dan kedwibudayaan yang seharusnya dilaksanakan dalam sistem pendidikan khas.”

Demikianlah kata-kata Cikgu May-Lin ketika menyampaikan syarahan perdana bertajuk “Kedwibahasaan dan Pendidikan Kanak-kanak Pekak” kepada kira-kira 80 orang hadirin termasuk ibu bapa dan guru-guru pendidikan khas.

Program syarahan perdana dianjurkan oleh Persatuan Bahasa Isyarat Malaysia dan Pengajian Pekak (MyBIM) dengan kerjasama MFD (Persekutuan Orang Pekak Malaysia).

Cikgu May-Lin menggunakan ASL dalam syarahan itu serta diterjemahkan kepada BIM oleh Setiausaha MyBIM, Anthony Chong dan kepada Bahasa Melayu oleh jurubahasa isyarat MFD.

Beliau bertugas sebagai Ketua Guru (Grades 3-5) di Sekolah Marie Phillip di bawah The Learning Center for the Deaf di Massachusetts, Amerika Syarikat. Beliau dilahirkan di Selangor dan dibesarkan di Pulau Pinang sebelum melanjutkan pengajian ke Universiti Gallaudet, Washington D.C.

Menurut beliau, Sekolah Marie Phillip merupakan sekolah terawal yang mula-mula mengasaskan pendekatan Bilingual Bicultural (Kedwibahasaan Kedwibudayaan) pada tahun 1970 dan diberi nama Marie Phillip sempena nama tokoh pejuang ASL yang berjasa kepada pembangunan pendekatan tersebut.

Para hadirin lebih tertarik oleh salah satu kaedah pengajaran yang didemostrasikan oleh Cikgu May-Lin. Ia merupakan inovasi yang amat jarang disaksikan dalam dunia pendidikan negara ini.

Dalam kaedah itu, beliau mengajar dengan menggunakan ASL dan model grafik berwarna-warni ketika membimbing kanak-kanak Pekak menulis dalam bahasa Inggeris mengikut tatabahasa yang betul.

Beliau menambah bahawa kaedah itu merupakan senjata yang paling berkesan dalam usaha mengatasi masalah kelemahan bahasa tulisan seperti bahasa Inggeris di kalangan masyarakat Pekak.

Selain itu, kanak-kanak Pekak juga digalakkan untuk mengikuti pelbagai cerita beranimasi seperti video dalam ASL dan membiasakan diri secara visual dengan struktur tulisan bahasa Inggeris.

Penulis dalam ucapan penutup program selaku Timbalan Presiden MyBIM berharap agar program ini membangkitkan kesedaran baharu tentang kepentingan pendekatan kedwibahasaan dan kedwibudayaan kepada sistem pendidikan negara.

Sesungguhnya kita wujud sebagai bangsa Pekak yang telah memiliki bahasa sebenar, yakni BIM. Justeru anak-anak bangsa Pekak mestilah diberikan hak yang sama rata untuk diajar dan memahami semua mata pelajaran dalam BIM sepenuhnya di sekolah-sekolah atas faktor bangsa dan bahasa ibunda.

Pada kesimpulannya, Kod Tangan Bahasa Melayu (KTBM) tidak banyak menyumbang kepada kemahiran penulisan bahasa Melayu memandangkan sifat KTBM yang tidak memenuhi ciri-ciri bahasa isyarat Pekak berdasarkan konsep Kedwibahasaan dan Kedwibudayaan.

Sudah tiba masanya kepada para guru pendidikan khas terutama Guru Pekak untuk bersatu sehati dan membangunkan satu kaedah inovasi untuk membimbing murid Pekak membaca dan menulis dalam bahasa Melayu hanya dengan menggunakan BIM seperti dalam sesi demostrasi oleh Cikgu May-Lin.

Terima kasih kepada Cikgu May-Lin kerana berjaya membuka mata masyarakat dengan membuktikan bahawa hanya dengan bahasa ibunda Pekak, para warga Pekak berupaya menguasai bahasa tulisan sebagai bahasa kedua.

Beliau akan menyampaikan syarahan kali kedua di Pulau Pinang pada hari Rabu ini. Satu ilmu baharu yang dinantikan oleh warga komuniti Pekak dan para guru di Sekolah Pendidikan Khas Persekutuan Pulau Pinang.

Ditulis oleh Amir Hamidi